اتم، واحد ساختمانی یک عنصر است که نمی تواند به وسیله هیچ ماده شیمیایی ای تجزیه شود. یک اتم معمولی هسته ای حاوی پروتون ها و نوترون ها دارد. به دور این هسته الکترون هایی می گردند.هیدروژن، روی و سزیم مثال هایی از اتم هاهستند
اَتُم (به یونانی: Άτομο به معنی «ناگسستنی») کوچکترین واحد تشکیل دهنده یک ماده ی ساده است که می تواند به کمک پیوند شیمیایی به اتمی دیگر منصل گردد.[۱] تئوری مکتب اتم گرایی که از عقیده ی تشکیل مواد از ریز دانه های نادیدنی (در برابر عقیده به تفکیک پذیر بودن مواد به ذرات نامتناهی) دفاع می کرد از تاریخ باستان شناخته شده بود و توسط فلاسفه ی یونان باستان از جمله لئوکیپوس و شاگرد وی دموکریت وهمچنین بعدها در هند و در یکی از شش مدرسه ی هندوئیسم یعنی وایشِشیکا که توسط کاناد بنیان نهاده شده بود، تدریس می شد. اتم از یک هسته مرکزی با بار مثبت محاطه شده با ابر الکترونی با بار منفی تشکیل شده است. تعریف دیگری آن را به عنوان کوچکترین واحدی در نظر میگیرد که ماده را میتوان به آن تقسیم کرد بدون اینکه اجزاء بارداری از آن خارج شود.[۲] اتم ابری الکترونی، تشکیلشده از الکترونها با بار الکتریکی منفی، که هستهٔ اتم را احاطه کردهاست. هسته نیز خود از پروتون که دارای بار مثبت است و نوترون که از لحاظ الکتریکی خنثی است تشکیل شدهاست. زمانی که تعداد پروتونها و الکترونهای اتم با هم برابر هستند اتم از نظر الکتریکی در حالت خنثی یا متعادل قرار دارد در غیر این صورت آن را یون مینامند که میتواند دارای بار الکتریکی مثبت یا منفی باشد. اتمها با توجه به تعداد پروتونها و نوترونهای آنها طبقهبندی میشوند. تعداد پروتونهای اتم مشخص کننده نوع عنصر شیمیایی و تعداد نوترونها مشخصکننده ایزوتوپ عنصر است.[۳]
نظریه مکانیک کوانتومی تصویر پیچیدهای از اتم ارائه میدهد و این پیچیدگی دانشمندان را مجبور میکند که جهت توصیف خواص اتم بجای یک تصویر متوسل به تصاویر شهودی متفاوتی از اتم شوند. بعضی وقتها مناسب است که به الکترون به عنوان یک ذره متحرک به دور هسته نگاه کرد و گاهی مناسب است به آنها عنوان ذراتی که در امواجی با موقعیت ثابت در اطراف هسته (مدار: orbits) توزیع شدهاند نگاه کرد. ساختار مدارها تا حد بسیار زیادی روی رفتار اتم تأثیر گذارده و خواص شیمیایی یک ماده توسط نحوه دسته بندی این مدارها معین میشود.[۲]